Littekens

Littekens

Iedereen heeft wel één of meerdere littekens aan de huid. Na een (diepe) verwonding of operatie ontstaat er een litteken. Dit is het natuurlijke genezingsproces van de huid. De huid heeft namelijk het vermogen om zichzelf na een verwonding weer te herstellen. Middels een litteken. Over het algemeen geeft een litteken weinig problemen. Er zijn echter littekens die dat wel doen en die wel gevoelig zijn en er minder mooi uitzien.

Hoe ontstaat het en wat zijn de symptomen?

Niet alle littekens geven klachten. Als een wond(je) normaal geneest, kan er een ‘gewoon’ litteken overblijven in de vorm van een smalle streep. Na verloop van tijd kan de streep wit van kleur worden of juist donkerder door een sterkere pigmentvorming op die plek.

Littekens kunnen ontstaan tijdens de genezing van operatiewonden, brandwonden, vaccinaties, tatoeages, piercings of acne. Een litteken ontstaat wanneer de wondgenezing verstoord wordt. Een verstoring kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een infectie, een algehele slechte conditie of een slechte doorbloeding van het gebied. Ook kan het zijn dat de huid bijvoorbeeld téveel collageenweefsel aanmaakt. Dan ontstaat er een verdikt litteken. Een litteken kan echter ook ingetrokken zijn, of verkleefd zitten aan de onderliggende weefsels. Of ze zijn heel rood van kleur, jeuken of doen pijn.

Littekens kunnen ook buiten de wondranden groeien, dit komt vaker voor bij jonge mensen en mensen met een donker huidtype. Zeer vervelend is het als een  litteken beperkingen in de beweging geeft. Soms leiden littekens afhankelijk  van het uiterlijk, de grootte en de lokalisatie tot psychosociale klachten als de gevolg van schaamte voor cosmetische ontsieringen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan acnelittekens die in het gezicht voorkomen.

Er zijn verschillende soorten littekens.

Acne geeft andere littekens dan bijvoorbeeld een operatieve ingreep.

Als huidtherapeut kan ik problemen behandelen die voortkomen uit littekenweefsel, denk aan hypertrofie (collageenophoping), roodheid, pijn, jeuk, verkleuring, verharding, verkleving, slechte doorbloeding, bewegingsbeperking en oedeem (vochtophoping). Hiervoor kunnen verschillende technieken worden ingezet, denk hierbij aan medische camouflage van verkleuringen, chemische peelings bij acnelittekens of licht- en lasertherapie. Soms kunnen massagetechnieken of endermologie voor vermindering van jeuk, pijn, verklevingen of oedeem zorgen. Ook kunnen drukpakkingen, tape, siliconenpleisters of siliconengel worden aangebracht. Ze maken het litteken vlakker en soepeler waardoor de klachten afnemen.

We onderscheiden:

• Normale littekens: Een ‘normaal’ litteken is een wit of huidkleurige litteken in de huid, die is ontstaan na een operatie of ongeval.
• Hypertrofische littekens: Bij een hypertrofisch litteken is er een teveel aan bindweefsel/collageen aangemaakt. Deze verdikking is vaak rood en verheven. Vaak geven deze littekens klachten als pijn, jeuk en trekken aan de huid. Een hypertrofisch litteken blijft binnen de lijnen van het litteken, dit in tegenstelling tot keloïd littekens.
• Atrofische littekens: Bij een atrofisch litteken is er te weinig bindweefsel aangemaakt. Er is slechts een dun laagje littekenweefsel aangemaakt. Dit licht wat dieper in de huid ligt en lichter van kleur is. Het litteken is ‘verzonken’ in de huid. Acne-littekens en striae zijn hier bekende voorbeelden van.
• Keloïd littekens: Bij een keloïd litteken wordt er net als bij een hypertrofisch litteken te veel bindweefsel aangemaakt. Echter groeien deze littekens dus ‘buiten’ de oorspronkelijke lijnen van het litteken. Het zorgt ervoor dat het litteken gaat ‘woekeren’.
• Striae of striemen: Striae zijn lijnvormige atrofische littekens die ontstaan door het abnormale oprekken van de opperhuid en lederhuid. Striemen ontstaan vaak bij overgewicht of na de zwangerschap, bijvoorbeeld. Striemen die net zijn ontstaan, zijn vaak rozig of paars van kleur. Uiteindelijk verdwijnt deze kleur. Alhoewel dit wel maanden tot jaren kan duren.

Wat kunt u zelf doen?

Stel een litteken in de eerste periode na het ontstaan (circa 18 maanden) niet bloot aan extreme temperatuurschommelingen of felle zon, vermijd strakke kleding die het litteken kan beschadigen en pas op met krachtsporten en oefeningen die teveel druk op het litteken uitoefenen. Probeer zoveel mogelijk van de wond en littekens af te blijven, ook als deze jeuken of pijn doen. De huidtherapeut kan je massagetechnieken aanleren om, indien nodig en mogelijk, het litteken te masseren ter vermindering van jeuk en pijn. Ook kun je gebruik maken van siliconenpleisters of vochtherstellende crèmes gebruiken. Samen kijken we wat ik jou hierin het beste kan adviseren.

Behandelingsmogelijkheden:

Er zijn diverse verschillende behandelingsmogelijkheden om littekens te versoepelen en te verbeteren. Littekentherapie is erg afhankelijk van het soort litteken en jouw wensen. In een geheel vrijblijvend consult kijken we samen wat voor jou de beste oplossing kan zijn!

In mijn praktijk beschik ik over:

• Littekenmassage of endermologie
• Lymftaping
• Medische camouflage
• Microneedling
• Peelings
• Siliconenpleisters

Vergoedingen

Voor een aantal van de genoemde behandelingen van littekens heb je geen verwijzing van een huisarts of medisch specialist nodig, tenzij uw zorgverzekeraar daarom vraagt. Vergoeding is afhankelijk van de soort behandeling en voorwaarden zorgverzekering. In de polis van uw zorgverzekering lees je of jij recht hebt op een (gedeeltelijke) vergoeding van de behandeling(en).

Heb je vragen of wil je graag dat ik even naar jouw litteken of huid kijk? Neem dan geheel vrijblijvend contact met mij op. Dan kijken we samen wat voor jou het beste is!