Pigmentvlekken
Pigmentproblemen
Pigment is het stofje dat kleur geeft aan onze haren en onze huid. Pigment wordt ook wel melanine genoemd. Melanine is het stofje dat zorgt voor bescherming tegen de UV-stalen van de zon. Soms ontstaat er een plaatselijke ophoping van pigmentcellen of maken pigmentcellen zélf meer pigment aan. We spreken van pigmentstoornissen als er teveel (hyperpigmentatie) of juist te weinig pigment (hypopigmentatie) in de huid aanwezig is. Pigmentvlekken vallen op doordat ze te licht of te donker zijn voor de huidtype van de persoon. Wanneer ze in het gezicht zitten kunnen ze als cosmetisch storend ervaren worden. Soms zitten ze pal op de neus of op je wangen waardoor iedereen ze kan zien. Mensen met donkere pigmentvlekken in het gezicht worden vaak ouder ingeschat dan dat ze werkelijk zijn. Hoe lichter je huidskleur is hoe duidelijker donkere pigmentvlekken te zien zullen zijn. Andersom geldt ook dat hoe donkerder iemands huidskleur, is hoe duidelijker witte pigmentvlekken in het gezicht opvallen.
Verder kan het uitmaken of de pigmentvlekken sinds de geboorte of pas later in het leven is ontstaan of door hormonale veranderingen. Ook bestaan er pigmentvlekken die steeds meer uitbreiden en pigmentvlekken die, nadat ze eenmaal ontstaan, niet meer verder groeien.
Studies hebben laten zien dat de kwaliteit van leven van mensen met pigmentvlekken soms ernstig verstoord kan zijn. Sommige mensen schamen zich voor hun vlekkerige huid en durven zelfs de deur niet meer uit. Echter, er bestaan tegenwoordige goede behandelingen tegen pigmentvlekken. Wel is het van belang om eerst de goede diagnose te stellen zodat er met een passende behandeling kan worden gestart. Het gebruik van een zonnebrandmiddel met een hoge bescherming (spf 30 of hoger) speelt bij de behandeling van pigmentvlekken in het gezicht wel een belangrijke rol!
Wat zijn de symptomen?
In de huidtherapeutische praktijk behandelen we verschillende vormen van pigmentstoornissen.
- Ouderdomsvlekken: Een ouderdomsvlek wordt ook wel eens een levervlek of lentigo genoemd. Dit is een veel voorkomende, bruine verkleuring van de huid die doorgaans goedaardig is. Deze pigmentvlekken worden veroorzaakt door de UV-straling van de zon en treedt op vanaf de middelbare leeftijd bij mensen met een licht huidtype. Ouderdomsvlekken komen met name voor in het gezicht, decolleté en soms ook op de benen.
- Melasma: Een melasma zie je door de aanwezigheid van lichtbruine tot grijsbruine vlekken op het voorhoofd, wangen, bovenlip en kin. Deze pigmentvlekken ontstaan vaak geleidelijk door een combinatie van UV-stralen door de zon en de hormonen oestrogeen en progesteron. Melasma wordt ook wel een ‘zwangerschapsmasker’ genoemd, omdat de pigmentvlekken vaak tijdens de zwangerschap ontstaan. Melasma komt het meest voor bij vrouwen met een getinte of donkere huid. Maar ook zon, zonnebank, hormoonmedicatie, anticonceptie, en erfelijke aanleg kan aanleiding geven voor het ontstaan van melasma. Het is een onschuldige huidafwijking die, na de bevalling of na het stoppen met de pil of andere hormoonmedicatie, vaak weer spontaan verdwijnt. Als een vrouw eenmaal melasma heeft gehad, is de kans groot dat het zich onder invloed van een zwangerschap, hormoonmedicatie, pilgebruik of zonlicht opnieuw ontwikkelt. Bij melasma is er sprake van oppervlakkig en diep gelegen pigment. Pigmentvlekken die oppervlakkig liggen zijn vaak bruin van kleur en redelijk goed te behandelen. Dieper gelegen melasma herken je aan de grijsblauwe kleur en zijn een stuk hardnekkiger. Het consequent gebruik van een zonnebrandcrème met hoge beschermingsfactor is van belang!
- Post Inflammatoire Hyperpigmentatie: of ook wel PIH genoemd is een goedaardige rode tot bruine verkleuring van de huid. Het komt voor op plaatsen waar een ontsteking heeft plaatsgevonden, zoals acne of eczeem, insectenbeten of een koortslip. Maar het kan ook ontstaan na een allergische reactie van de huid of als complicatie na een laser of huidbehandeling. Mensen met een donker huidtype hebben een grotere kans op het ontwikkelen van een PIH. Nadat de ontsteking is verdwenen, kan de verkleuring zeer langzaam wegtrekken, maar dit is lang niet altijd het geval. Dit kan erg lang duren en de vlekken worden vaak als cosmetisch erg storend ervaren. Post Inflammatoire Hyperpigmentatie komt vaak voor bij mensen met een getinte en donkere huid. Als de huid steeds weer aan zonlicht wordt blootgesteld en de ontsteking aanhoudt, zullen de pigmentvlekken verergeren en dus donkerder worden.
- Vitiligo: Vitiligo is een onschuldige maar soms ontsierende aandoening. Doordat pigmentcellen verdwijnen verliezen bepaalde delen van de huid en haren hun kleur. We zien dit het meest in het gezicht, op de handen en in de schaamstreek. Er ontstaan scherp begrensde melkwitte vlekken in verschillende vormen en groottes.
- Naevus: Een naevus, oftewel moedervlek, is een goedaardige en soms verheven vlek op de huid die licht tot donker van kleur is. Naevi (moedervlekken) kunnen vanaf de geboorte aanwezig zijn, maar de meeste ontstaan tussen het 3e en 40ste levensjaar. Erfelijke aanleg en zonverbrandingen op kinderleeftijd kunnen de ontwikkeling van naevi (moedervlekken) stimuleren.
Bij alle vormen van pigmentvlekken is het heel belangrijk om je huid goed te beschermen tegen de schadelijk Uv-stralen van de zon. Ook is het niet aan te raden om onder de zonnebank te gaan. Wanneer je een zonnebrandcrème gebruikt zorg er dan voor dat deze minimaal een zonbeschermingsfactor (SPF) van 30 heeft en let op dat het je huid beschermt tegen zowel de UVA als de UVB straling!
Behandelingsmogelijkheden
Voor de behandeling van pigmentstoornissen kunnen we kiezen uit verschillende behandelmethodes. De keuze wordt bepaald door het type, de grootte en de locatie van de pigmentvlek, de diepte waarop de pigment laag zich bevindt en de concentratie van het pigment in de huid. Pigmentproblemen kunnen behandeld worden met
- Cryotherapie (bevriezing)
- Lasertherapie
- Microdermabrasie
- Medische/chemische peelings
- Medische camouflagetherapie
Behandeling van bijvoorbeeld een melasma is niet per definitie noodzakelijk maar wanneer de vlek niet geleidelijk en snel genoeg verdwijnt, kan behandeling nuttig zijn.
Behandeling van post inflammatoire hyperpigmentatie (PIH) is niet noodzakelijk, maar ook hier kunnen we storende pigmentvlekken behandelen met verschillende technieken. Echter, kent een donkere huid een verhoogd risico op pigmentverschuivingen in de omliggende huid en is daardoor lastiger te behandelen dan een lichte huid.
Behandeling van vitiligo is ook niet per definitie noodzakelijk. Het geeft ook geen volledig herstel. In aanvulling op mogelijke behandelingen met hormooncrèmes (corticosteroïden), lichttherapie (PUVA en UVB) en huidtransplantaties kunnen we wel helpen om met een zeer goed dekkende camouflagecrème de witte vlekken zo goed mogelijk te verbergen (camouflagetherapie).
Tijdens een intakegesprek worden alle behandelmogelijkheden besproken en stellen we samen een persoonlijk behandelplan op.
Vergoeding
Voor de behandeling van pigmentproblemen heb je geen verwijzing van een huisarts of medisch specialist nodig. Vergoeding is afhankelijk van het soort behandeling en de voorwaarden van je zorgverzekering. In jouw polis kun je lezen of je recht hebt op een (gedeeltelijke) vergoeding van de behandeling(en). Heb je na het lezen van deze informatie nog vragen neem dan gerust geheel vrijblijvend contact met mij op.